ASHWAGANDHA – AYURVEDA ŞİFALI BİTKİ

Ashwagandha’nın içinde yer aldığı bitki familyası; üzümlerden, bitkilerden, çalılardan, yabani otlardan ve süslerden oluşur. Ashwagandha bitkisi; ortalama 30-35 santimetre boyundadır. Ayrıca yaklaşık 12 cm uzunluğundaki dallardan oluşan oldukça uzun ömürlü bir çalı türüdür. Bitkinin dalları sene boyunca çan şeklinde açılan küçük çiçekler üretir. Sonrasında ise olgunlaşan ufak yuvarlak meyveleri turuncu-kırmızı renktedir. Domates familyasına dahil olan bitkinin oval yaprakları ve sarı çiçekleri vardır. Kuru üzüm büyüklüğünde meyvelere sahiptir.

AYURVEDA’NIN ŞİFALI BİTKİSİ ASHWAGANDHA

Tarih boyunca ashwagandha sinirleri yatıştırılan bir tonik olarak kullanılmış ve vücudun strese uyum sağlamasına yardımcı olmuştur. Ashwagandha Hindistan’da çocuklarda büyüme zorluğu, yaşlılarda güçsüzlük ve halsizlik, romatizma, kabızlık, uykusuzluk, sinirsel durumlar, guatr, eklem iltihapları ve hormon dengesizlikleri için 5.000 yıldır kullanılmaktadır. Ashwagandha köküyle yapılan bir macun yanıkları, ülseri ve diğer cilt enfeksiyonlarını tedavi edebilmektedir.

Ashwagandhanın hastalık, kemoterapi veya ameliyat geçiren kişilerin bağışıklık sistemini güçlendirdiği bilinmektedir. Bu bitki ayrıca kortizol seviyelerini düşürerek kaygı ve strese karşı da etkili çözümler sunmaktadır.

İnsan sağlığını tehdit eden hastalıklara her geçen gün bir yenisi eklenmeye başladı. Bu durum sonucunda ise insanlık doğanın sunduklarının kıymetini ve eski medeniyetlerin şifa yöntemlerinin önemini bir kez daha anladı. Modern tıbbın akıl almaz olanakları ile doğanın nimetleri bir araya geldiğinde sağlığınız için endişelenmenize gerek kalmıyor. Son dönemlerde ise, adından sıkça söz edilen bu bitkilerden biri de Ashwagandha…

Ashwagandhanın faydaları, Ayuverdik tıp tedavilerinden günümüze genel iyilik hali için kullanılan tedavi yöntemlerinden biridir. En yalın şekilde açıklamamız gerekirse psikolojik, zihinsel ya da duygusal stres sonucu ortaya çıkan stres seviyesini düzenleyen bir bitkidir.

Ashwagandha yaklaşık 4000 yıldan beridir çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan etkili bitkilerden biridir. Hem fiziksel hem de psikolojik hastalıkların tedavisinde destekleyici ve olumlu katkıları olan bu bitki adeta şifa deposudur. Özellikle günümüzde fazla kilolarından şikayetçi olanların da beslenme rutinlerinin vazgeçilmezleri arasındaki yerini almaya başladı. 

ASHWAGANDHA KULLANIMI NELERE İYİ GELİR?

• Stres
• Yorgunluk
• Konsantrasyon zorluğu
• Hafıza zayıflığı
• Uyuma zorlukları
• Düşük libido
• Sık hastalanma
• Kaygı
• Düşük dayanıklılık (zihinsel veya fiziksel)
• Eklem ağrısı
• Nörolojik rahatsızlıklar

Ashwagandha kullanımı bu semptomları ortadan kaldırmada, daha enerjik ve iyi hissetmede size yardımcı olabilir.

Ashwagandha bitkisinin faydaları nelerdir?

• Ashwagandha yüzyıllardır en çok afrodizyak etkisi nedeniyle kullanılmaktadır. Düzenli kullanıldığında kadınlar ve erkekler için cinsel isteği artırıcı özelliği vardır.

• Sperm sayısını ve sperm kalitesini ve bu sayede doğurganlığı artırır.

• İyi bir sakinleştiricidir. Depresyon, kaygı ve panik bozukluk gibi durumlarda etkilidir. Sinirleri yatıştırarak kronik uykusuzluk gibi sorunlarla baş edebilmeyi kolaylaştırır.

• Stres hormonu olan kortizolun salınımını azaltması, aynı zamanda göbek bölgesinde biriken yağ seviyesini de azaltır ve zayıflamaya yardımcı olur.

• Konsantrasyonu artırır.

• Ashwaganda, iyi bir antienflamatuardır. Vücuttaki iltihap oranının azaltılmasına yardımcı olarak buna bağlı gelişen rahatsızlıkları giderir. Özellikle romatoid artrit tedavisinde etkilidir.

• İyi bir enerji kaynağıdır. Vücudun esnekliğini ve dayanıklılığını arttırır. Özellikle vücut geliştirenler ve sporcular için iyi bir takviyedir. Kaslardaki oksijen akışını iyileştirerek vücut geliştirmeye yardımcı olur.

• Anti aging özelliği ile yaşlanma belirtilerinin azaltılmasına yardımcı olur. Saçlara ve cilde parlaklık kazandırır.

• Beyin için oldukça faydalıdır. Hafıza ve konsantrasyona olumlu etkileri nedeniyle özellikle Hindistan’da yaşlı hastalar üzerinde kullanılmaktadır.

• Ashwagandha aynı zamanda iyi bir antioksidandır. Vücuttaki toksinlerin atılmasına yardımcı olur ve beyaz kan hücrelerinin sayısını artırır. Vücudu çeşitli enfeksiyonlara ve alerjilere karşı korur.

• Kan basıncının düzenlenmesine yardımcı olur.

• Solunum sistemini rahatlatır. Özellikle üst solunum yolları enfeksiyonu ve astım gibi durumlarda oldukça etkilidir.

• Kemoterapi sırasında karşılaşılan yan etkilerin azaltılmasında yardımcıdır.

• Osteoartrit ile gelişen kıkırdak hasarına karşı koruma sağlar.

• Yüksek kan şekerini dengelemeye yardımcı olur ve insülin duyarlılığını artırır.

• Karaciğer ve pankreas fonksiyonlarını destekler.

Kaygı ve Stresi Azaltmaya Yardımcıdır

Ashwagandha, bedenin fiziksel, ruhsal ve zihinsel olarak dış dünyayla uyumlu hissetmesine destek sağlar. İnsan kendini stres altında hissettiğinde doğal olarak verimliliği de düşer. İnsan bedeni verimsiz olduğunu anladığı anda tekrar strese girmeye meyillidir. 

Ashwagandha, insan beyni üzerindeki stres sinyallerini düşürücü etkiye de sahiptir. Bu etki sayesinde rahatlamanızı destekler. Kronik olarak stresli hissetme durumundan mustarip kişilerde stres hormonu seviyesi oldukça yüksektir. Bu durumda kişilerde; depresyon, anksiyete ya da kilo alma gibi sağlık sorunları riski de artış gösterir. Ashwagandha bitkisi, insan vücudunun bu tür bir kısır döngüden çıkmasına yardımcı özellikler taşır. (1)

Artriti Yatıştırmaya Yardımcıdır

Bilim insanları Ashwagandha’nın ağrıyı azaltabilen etkisini kanıtlar nitelikte bulgulara ulaştı. Bu tespiti yapmalarındaki en önemli etken ise; Ashwagandha’nın anti-iltihap etkisine sahip olması. Ayrıca ağrı kesici olarak, özellikle de romatizma ve artrit ağrılarında destekleyici tedavi olarak kullanılabilir. Tüm bunların yanı sıra bazı kıkırdak sorunlarına karşı da koruyucu etkisi vardır. (2)

Bilişsel İşlev Üzerinde Olumlu Etkileri Vardır

Ashwagandha, tüm ginsengler gibi sinirleri koruyucu özellikler içerir. Araştırmacılar bu defa 2017 yılında yürüttükleri bir çalışma sırasında, hastalara günde iki doz 300 mg olmak üzere Ashwagandha verdiler. Bunun sonuncunda katılımcılarda odaklanma ve bilgileri işleme hızlarında gözle görülür gelişmeler olduğunu tespit ettiler. Ayrıca Parkinson ve Alzheimer gibi hastalıklarda da destekleyici bir tedavi olarak kullanılabilir. (3)

Kas Kütlesini Arttırır

Ashwagandha testosteronu arttırıcı etkisi olan bir bitki türüdür. Bitkinin bu özelliği kas kütlesini arttırma konusunda sorun yaşayanlar için destekleyici bir çözüm olarak yardıma koşabilir. International Journal of Ayurveda Research’de yayınlanan 2010 tarihli bir araştırma bu bitkinin insan gücü ve vücut kompozisyonu üzerindeki olumlu etkilerini kanıtlar niteliktedir. Aynı zamanda enerji veren ve dayanıklılığı artıran bir bitkidir.(4)

Erkeklerde Üreme İşlevine Katkı Sağlar

2013’de yapılan bir başka araştırmaya göre ise; 12 hafta boyunca günde 225 mg ve üç doz şeklinde alınan Ashwagandha’nın sperm konsantrasyon seviyelerini, semen hacmini, sperm hareketliliğini ve sperm kapasitesini artırarak üremeyi iyileştirdiği yönünde bulgulara ulaştı. 

Ashwagandha, çok eski dönemlerden beri afrodizyak etkisi için de kullanılıyor. Düzenli kullanılması durumunda hem kadınlarda hem de erkeklerde cinsel arzuyu ve gücü arttırıcı etkiye sahiptir.(5)

İltihapla Savaşır

Ashwagandha bitkisinin enfeksiyona karşı direnç gösteren özellikleri vardır. İnsan sağlığını korumada destekçidir. Yapılan araştırmalar doğal öldürücü hücrelerin aktif hale getirilmesinde etkilerini kanıtlar niteliktedir. Ayrıca ashwagandha bitkisi C-reaktif protein türünden iltihap izlerinin azaltılmasında da etkilidir. (6)

İnflamasyonu Azaltıcı Etkisi Vardır

İnsan sağlığı için inflamasyon dengesi önemlidir. Ashwagandhanın da inflamasyonu ve enfeksiyonu azaltıcı etkisi biliniyor. Yapılan bilimsel çalışmalar, ashwagandha kullanımında CRP düzeylerini azalttığını gösteriyor. 

Ayrıca Ashwagandha, kolesterol ve trigliserit oranlarını dengeleyerek kalp hastalıkları riskini azaltmak için yardımcı bir tedavi yöntemi olabilir. Kronik stresten şikayetçi erişkinlerde yapılan 60 günlük bir çalışma, standardize edilmiş ashwagandha ekstraktının en yüksek dozunu alan grupta “kötü” LDL kolesterolün % 17 ve trigliseritlerin ise % 11 oranında düşüş yaşandığına işaret ediyor. (7)

Ashwagandha Bitkisinin Besin Değerleri Nelerdir?

International Journal of Home Science tarafından yayınlanan araştırmanın sonucuna göre, 1000 gram bitkide yer alan besin değerleri şu şekildedir:

• 2.5 kalori,
• 0.04 gram protein,
• 0.032 gram lif,
• 0.05 gram karbonhidrat,
• 0.03 miligram demir,
• 0.02 miligram kalsiyum,
• 0.08 mikrogram karaten,
• 0.06 miligram C vitamini, şeklinde sıralanır.(8)

Tüm bu besin değerlerinin yanı sıra ashwagandha, bütün antioksidanların kökeni olarak kabul edilen oldukça yararlı bazı elementleri de içerir. Bu elementler arasında amino asitler, katalaz, glutatyon, flavonidler, steroller ve tanenler yer alır.

Ashwagandha nasıl kullanılır?

Ashwagandha bitkisinin tedavi amaçlı kullanılan kısmı kökleridir. Bu kökler kurutularak kapsül haline getirilebilir, çay şeklinde demlenerek içilebilir ya da yine bitki köklerinden elde edilen tentür, suya karıştırılarak tüketilebilir.

Ashwagandhayı günlük beslenme planınıza nasıl eklemelisiniz?

Ayurvedaya göre bedenlerimiz yiyeceklerimiz tarafından örülür. Yediğimiz besinler hücrelerimizi, dokularımızı ve organlarımızı oluşturan enerjiye dönüşür. Vücudumuzun hassas dengesini korumak için her gün esansiyel vitaminlere, minerallere ve diğer besin maddelerine ihtiyaç duyarız.

Ashwagandha bal ya da ghee yağına karıştırarak tüketilebilir ayrıca kapsül olarak da yutulabilir. Önerilen doz 500 ila 1.000 mg arasındadır. Uykusuzluk ya da anksiyeteden mustarip olan kişiler yatmadan önce içerisinde 1 çay kaşığı ashwagandha olan 1 bardak ılık süt içebilir ya da 1 adet ashwagandha kapsülü yutabilirler.

Ashwagandha bitkisinin yan etkileri nelerdir?

• Ashwagandha’nın bilinen önemli bir yan etkisi yoktur. Ancak yapılan araştırmalar, tiroit hormonlarını uyarabileceği için tiroit rahatsızlığı bulunan kişilerde dikkatli kullanılması gerektiğini ortaya çıkarmıştır.

• Düzenli olarak kullanılmaya başlandığında hafif uyuşukluğa neden olabilir ancak bu durum genellikle geçicidir.

• Fazla miktarlarda alındığında karın ağrısı, mide bulantısı ve ishal gibi yan etkilere neden olabilir.

Ashwagandha Bitkisini Kimlerin Kullanması Tavsiye Edilmez?

Hint ginsengi bitkisinin bazı kısımları kök kısmına oranla daha güçlüdür. Örneğin, bitkinin yapraklarının kullanılması halinde daha yüksek etki gözlemlenebilir. Bu yüzden kullanmadan önce uygun doz miktarının belirlenmesine dikkat edilmelidir. Doz aşımında yaşanan olası yan etkileri arasında; kusma, ishal ve mide rahatsızlıkları vardır. Bunun yanı sıra ise;

• Hamile ya da emziren kadınların tüketmesi tavsiye edilmez.
• Diyabet, tansiyon ya da tiroid ilaçları ya da sakinleştiricilerle tüketilmesi sakıncalı sonuçlar doğurabilir.
• Ashwagandha kullanımı sonrasında tiroid fonksiyonlarında artış olduğu gözlenmiştir. Bu yüzden eğer tanısı konulmuş bir tiroid rahatsızlığınız varsa mutlaka hekiminize danışmanız önemlidir.
• Son olarak, anestezi uygulanacak bir operasyon geçirmeden en az iki hafta önce kullanmayı bırakmanız önemlidir. Çünkü bitkinin yapısında bulunan unsurların sindirim sistemi üzerinde yavaşlatıcı etkisi olduğu kanıtlanmış durumda.

Başlangıçta insan yaşamında stres ve kaygı faktörü insanın hayatını devam ettirebilmesi için gerekli bir etkendir. Ancak modern dönemlerle birlikte ne yazık ki insan sağlığı için bir risk faktörüdür. Sürekli ve yoğun bir şekilde strese maruz kalan kişilerin yaşadığı problemlere gün geçtikçe daha sık rastlıyoruz. Kişiden kişiye değişkenlik göstermekle birlikte kronik halsizlik, uykusuzluk, tükenmiş hissi, odaklanma sorunları, anksiyete, kaygı ve hafıza problemleri çağımızın hastalıkları arasındaki yerini çoktan aldı.

Bu ve benzeri sorunlar yaşıyorsanız kısa süreli, bitkisel bir çözüm ve destekleyici bir tedavi biçimi olarak ashwagandha tedavisine başvurabilirsiniz. Ancak mutlaka doktorunuza danışmalı ve yardımcı bir tedavi olarak bu yöntemi tercih etmelisiniz.

Güvenilir kaynaklar:

https://tr.iherb.com/pr/california-gold-nutrition-ashwagandha-450-mg-180-veggie-capsules/89863

Erol Simsolo Eczacı (İzmir): 532 322 03 44

Ashwagandhalı Enerji Topları

Gün içinde ihtiyaç duyduğunuz enerji takviyesini size sağlayacak harika bir tarifimiz var! Vücudunuzun kısa ve uzun vadede stresle mücadelesini kolaylaştıran ashwagandhayı bu tarifte kullanarak damak tadınıza uygun, harika bir tat elde edebilirsiniz. Afiyet olsun!

Malzemeler

• 450 gram fındık/badem/yerfıstığı yağı (içlerinden birini tercih ediniz)
• ½ su bardağı kuru meyve (kızılcık, kuru üzüm, kuru kayısı vb.)
• ½ su bardağı yüksek kakao içerikli bitter çikolata (parçalanmış)
• ¼ su bardağı chia tohumu
• ¼ su bardağı bal ya da agave şurubu
• ¼ su bardağı ashwagandha tozu
• ½ yemek kaşığı toz tarçın
• Üstünü kaplamak için hindistancevizi rendesi

Yapılışı

Bütün malzemeleri, kurabiye hamuru kıvamı alıncaya kadar karıştırın. Ardından karışımı küçük parçalara ayırarak yuvarlayarak top şekline getirin. Toplarınızı tamamen kaplanıncaya kadar hindistancevizi rendesi bulunan bir tabağın içinde yuvarlayın ve katı bir form alıncaya kadar yaklaşık 1 saat kadar buzdolabında bekletin.Dilediğiniz zaman atıştırmalık olarak tüketebileceğiniz enerji toplarınızın tadını çıkarın. Afiyet olsun!

Kaynakça:

• (1)https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23439798/
• (2)https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11194174/
• (3)https://medium.com/insider/5-science-backed-benefits-of-ashwagandha-dff3f3a72a71
• (4)https://journals.scholarsportal.info/browse/09747788
• (5)https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23796876/
• (6)https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24046237/
• (7)https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5407122/
• (8)https://www.homesciencejournal.com/archives/2016/vol2issue3/PartB/2-2-77.pdf