AYURVEDA’da DOSHALAR VE ELEMENTLER ARASI İLİŞKİ

Yaratılmış her şey, varoluşun 5 elementinin kombinasyonundan oluşur. Her elementin de bir özelliği – gunası vardır. Doshalar ise 5 elementin kendine has bileşimlerinden oluşur ve doğal olarak gunalarından etkilenir.

Uzay/ boşluk (Akasha): Maddeler arası boşluktur, her şeyi birbirine bağlar, her şey onun içinde var olur. Duyularımız inceliği sebebi ile onu algılayamaz.

Hava (Vayu): Hareketin arkasındaki güçtür. Bedende sinir sinyallerini, nefesin ve uzuvların hareketini, zihinde düşünceleri hareket ettiren güçtür.

Ateş (Tejas): Isı, ışık, dönüşümdür. Bedende sindirim ve metabolizmayı, zihinde algı ve anlayışı yönetir.

Su (Apas): Akış ve akışkanlık. Maddenin sıvı hali. Bedende sıvıları, nemi, bir arada tutuculuğu, zihinde nazik, tutkulu duygular ve sevgiyi temsil eder.

Toprak (Prithvi): İstikrar ve sağlamlık.Bedende kasları, kemikleri, fiziksel yapıyı, zihinde tutarlılığı temsil eder.

5 elementin kombinasyonundan oluşan 3 ana dosha ve onların ikili versiyonları ile toplam 7 dosha vardır.

VATA DOSHA: Kuru, hafif, soğuk, pürüzlü, ince, hareketli, berrak

PİTTA DOSHA: Sıcak, keskin, hafif, akışkan, hareketli, yağlı

KAPHA DOSHA: Ağır, yavaş, küt, soğuk, yağlı, akışkan, sümüksü / pürüzsüz, yoğun, yumuşak, durağan, yapışkan, bulanık, kaba

Element	Guna	Enerji	Duyu Organı	His	Bedende
Uzay / boşluk	Berrak, hafif, ince, yumuşak	Nükleer	Kulaklar	Ses	Boş alanlar
Hava	Soğuk, kuru, hafif, berrak, pürürüzlü, hareketli, ince	Elektrik	Deri	Dokunma	Nefes, hareket
Ateş	Sıcak, kuru, hafif, keskin, ince	Isı	Gözler	Biçim	Isı
Su	Serin, akışkan, küt, yumuşak, yağlı, kaygan	Kimyasal	Dil	Tat alma	Bir arada tutmak
Toprak	Ağır, küt, durağan, yoğun, sert, kaba	Mekanik	Burun	Aroma, koku	Biçim