YAZ ÖNERİLERİ

Yukarıda saydığım belirtiler PİTTA doshanın yükseldiğini, bedenin denge halinden uzaklaştığını bize anlatır. Çok basit önlemler ve günlük alışkanlıklarda mini dokunuşlarla yeniden dengeye gelmemiz mümkündür.

Yazın nitelikleri (gunaları) sıcak, parlak ve keskin olması itibarı ile, yaz Ayurveda’ya göre bir PİTTA dönemidir. 

Özellikle doshasında etkin olarak PİTTA olanların yaz dönemi boyunca kendilerini serin tutmaları gereklidir ki PİTTA doshaları daha agresif, yükselmiş hale gelmesin.

Peki, bunun için neler yapabiliriz?

1) Sabahları bedeni kuru fırçalayarak lenf sistemini uyardıktan sonra hindistan cevizi ya da ayçiçeği yağı ile bedeni yağlamak PİTTA doshayı sakinleştirecek, serinletecek ve deriyi yumuşatacaktır. 

2) Yaz döneminde kıyafet seçiminde pamuklu, keten ya da ipek kumaşları seçmek bize iyi gelir. Bahsedilen kumaşların niteliği, hafifliği ve serinletici etkisi ve bu tür kumaşların cildin nefes almasına yardımcı olan dokuları bedene hava girişini kolaylaştırarak, bedenin serinlemesini ve hava almasını destekler. Yaz aylarında özellikle dar kıyafet seçiminden uzak durmak önemli, bedenin nefes almasını engellediği ve denge halinin bozulmasına vesile olduğu için.

3) Yazın sıcak havalarda beyaz, gri, mavi, pembe ve yeşil renklerde kıyafetler giymek bizlere iyi gelirken, kırmızı, turuncu, koyu sarı, siyah yani ısıyı tutan-hapseden ve PİTTA doshanın yükselmesine vesile olan renklerden uzak durmayı Ayurveda tavsiye eder.

4) Yaz boyunca yediklerinize dikkat etmek PİTTA’nın dengede kalması için çok değerli.

• Mevsim meyvelerinden; armut, elma, kavun, karpuz, şeftali olmak karpuz ya da lime suları hazırlamak serinletici bir etki yapacaktır. 
• Sebzelerde ise; haşlamak-buharda pişirmek, brokoli, brüksel lahanası, salatalık, basmati pirinci, kuşkonmaz yemek; yemeklerimizi ghee (sade yağ) ile pişirmek bizlere iyi gelen olacaktır.
• Hindistan cevizi yağı kullanmak, hafif yemekler hazırlamamız da bize bedeni yaz döneminde dengede ve serin tutmaya yardımcı olacaktır. Bedende enflamasyon oluşturan zeminin oluşmasını engelleyecektir.

5) Isıtıcı özelliklerinden dolayı mayhoş tatlar, kök sebzelere öğünlerimizde yer vermemek doğru olacaktır. Sarımsak, soğan, acı biber, akşamgillerden domates, patlıcan, biber ayrıca krema ve fazla tuzlu peynirler yaz döneminde tavsiye edilmemektedir. Yaz boyunca öğünlerimizde bol yeşillikler, taze pişmiş, az yağlı yiyecekler ile planlamak hepimizin sağlığını destekleyecektir. Öğünlerimizde hayvansal gıdaya yer vermek istiyorsak bunu sindirim ateşinin en yüksek olduğu öğle öğününe planlamalı ve tercihimiz tavuk, hindi, az yağlı balıklar veya karides olabilir ve mümkünse haftada birden fazla hayvansal gıda almamalıyız.

6) Yiyeceklerimizin oda sıcaklığında ya da serin olması en iyisidir; yaz boyunca ne çok sıcak yiyecekler ve içecekler tüketmeli ne de buz ve buzlu içecekler tüketmeliyiz.  Buz ve buzlu içecekler yaz döneminde bedende sindirim ateşini daha da düşürdüğü için toksin (ama) oluşumuna vesile olmaktadır. Sıcak içecekler de yükselen beden hararetini artırmakta, bu da yine enflamasyon, toksin oluşumu için zemin hazırlamaktadır.

7) Yaz günlerinde aşırı sıcaklarda ayran ya da soğuk lassi tüketmek iyi olabilir. Lassi ‘yi aşağıdaki tarife göre hazırlayabiliriz. Bire dört oranında yoğurt ve su ile karıştırdığımız ve içine biraz kimyon katarak hazırladığımız içecekler keyifli bir yaz içeceği olabilir. Daha tatlı bir içimlik hazırlamak istiyorsanız belki bunun içine iki tatlı kaşığı kadar şekerkamışından elde edilmiş şeker ekleyebiliriz. Bir diğer alternatif ise bir tutam kimyonu çeyrek dilim limonlu soğuk suya katıp karıştırarak içmek serinletici olabilir. 

8) Sıcak sıcağı tetiklediği için yaz aylarında mutfakta günün erken saatlerinde yemek pişiriyor olmak ya da akşam geç saatlerde pişiriyor olmak ve eğer çok sıcakta hep yemek pişirmemiz gerekiyorsa sıcak havada ve günün sıcak saatlerinde 2/3 günde bir kendimizi dinlendiriyor olmakta iyi gelecektir, çünkü hem hava sıcak hem de mutfakta sıcak havada sıcak yemekleri pişiriyor olmak PİTTA’yı yükselteceğinden tavsiye edilmemektedir. Yükselmiş PİTTA, bizi ilişkilerin içinde de zorlayacak ve bizleri toleransı düşük, öfkeli ya da diğer negatif duyguların yükselmesine vesile olacak zihinsel ve fiziksel bir ortam hazırlayacaktır. 

9) Yaz aylarında bazılarımızın alkol tüketimi artıyor olabilir eğer alkol kullanıyorsanız Whisky, brandy, kırmızı şarap ve rom – çünkü bunlar ısıtıcı alkollü içecekler – yerine serin biraları ya da beyaz şarabı tercih etmek daha doğru bir yaklaşım olacaktır.

10) Yaz aylarında sıcak yorucu olduğu için öğleden sonra eğer mümkünse hayati tempomuz / işimiz buna izin veriyorsa kısa, küçük molalar almak, kısa kuş uykuları iyi gelecektir.

11) Yaz aylarında dışardayken siperlikli bir şapka kullanmak ve güneşin göze olan zararlı etkilerini hissetmemek için güneş gözlüğü takmak ve güneş gözlüğü camlarının sisli gri ya da yeşil olması tavsiye edilirken bu son dönem moda olan pembe, sarı, mavi, kırmızı gözlük camlarının kullanımı gözlere zarar verdiği için yaz döneminde kullanılmaması tavsiye edilmektedir.

12) Yaz aylarında uzun saatler boyunca güneşin altında yatmamalı ve kısa, bedeni ortada bırakan kıyafetler yerine pamuklu ya da ipekten yapılmış, bedeni serin tutan, bedenin nefes / hava almasına izin veren, uzun, bol, rahat, açık renk kıyafetler giymek yaz döneminde hepimize iyi gelecektir. 

13) Yaz aylarında fırsatınız varsa serin sulara girmek, yüzmek ve yüzdükten sonra limonlu su içmek iyi gelecektir.

14) Yaz aylarında hava koşulları sebebiyle aşırı yorucu egzersizlerden sakınmak doğru olacaktır; ağır ağırlık egzersizleri, temposu yüksek koşular yerine günün erken ve serin saatlerinde hafif tempolu, aşırı terletmeyen egzersizler yapmak iyi bir alternatif olabilir. Hafif tempolu yoga egzersizleri, pilates çalışmak ve günde iki kez meditasyon yapmak bizlere iyi gelebilir. (Balık, deve, kobra, inek ya da palmiye ağacı pozların yapmak) PİTTA doshanın dengelenmesine iyi gelecektir. Bunun yerine baş / omuz duruşu gibi duruşlar PİTTA doshanın daha da bir yükselmesine vesile olacaktır, aya selam serisi de yaz döneminde PİTTA doshaya iyi gelen egzersizleridir. 

15) Yaz akşamlarında, yemekten sonra, ay ışığı altında yürüyüş yapmak, beyaz giymek, boynunuza / saçınıza beyaz çiçekler takmak serinletici ve rahatlatıcı bir etki yapacaktır.

16) Yaz aylarında kaliteli bir uyku uyumak için 23.00 – 24.00 gibi en geç yatağa gitmek, yatmadan önce başınıza ve ayak tabanlarınızın altına hindistan cevizi yağı sürmek gece serin, rahat ve dinlendirici bir uyku uyumanıza yardımcı olacaktır. Yaz döneminde ağırlıklı olarak bedenin sağ insan tarafına dönük uyumak uyku kalitenizi arttıracak ve sabahları dinlenmiş uyanmanıza yardımcı olacaktır.  

17) Yaz aylarında esansiyel yağların serinletici etkisinden de faydalanmak iyi gelen olabilir; sandal ağacı ve yasemin yağları yaz boyunca parfümlerimiz de ya da bedeni serinletmek için destek aldığımız esansiyel yağlar olabilir.  Uykunuz kaçtığında yastığınıza bir iki damla sandal ağacı yağından damlatmak / sandal ağacı tütsünü odanızda yakmak iyi bir uyku uyumamıza destek olacaktır. 

Keyifli ve sağlıklı bir yaz dönemi geçirmek için kendimize mini destekler sunmak fena olmaz sanki, siz ne dersiniz?

Kalbimle,

Hande

6 Temmuz 2022, Bodrum