MINDFULNESS VE ŞEFKAT “BİR KUŞUN İKİ KANADI”

Mindfulness ve Şefkat, burada, bir kuşun iki kanadı olarak yaşamlarımıza girer. Bize iç ve dış kaynaklarımız aracılığı ile dengeye gelme yolunun kapısını açar. Şüphesiz ki yaşamın telaşı, yapılacaklar listesi, bitmeyen işler, omuzlardaki ağır sorumluluk, üzerini örttüğümüz – görmezden geldiğimiz ufak / ağır travmalarımız sistemin taşıma kapasitesi üstündeki bu hengamede sıkışır ve yavaş yavaş farkında olmadan bir dehlize doğru sürüklenmeye başlarız. Yaşamın getirdikleri karşısında dağ gibi dik, okyanus gibi engin olma kapasitemizi adım adım terk eder, sığ bir derede boğulur hale döneriz. Hepimiz bu döngüyü de biliriz. Dönem dönem kendimizi istikrar ve değişim sarkıcında, yaşamın yoğunluğunda örselenmiş halde bulur, bir şekilde de çıkmayı beceririz.

Bu blog yazımda sizlerle bu kadar örselenmeden, debelenmeden organizmalarımızın doğal ihtiyacı istikrar ve değişim arasındaki git-gel içinde boğulmadan yüzebilmenin mini adımlarından bahsetmek ve mini bir pratik paylaşmak istiyorum.

Mindfulness kelime olarak iki manası vardır: Farkında olmak ve Hatırlamak; biraz açmak istersem:

Farkında olmak; an içinde duyularım aracılığıyla, bedensel duyumlarımla, düşüncelerim ve duygu dünyamdan yükselenlere AYNA ile bakabilmek: Açık, Yargısız, Nazik, Arkadaşça bir tutumla olanı bir seyirci gibi izleyebilmek, olanı tüm bağlamı ile farkında olmak. Yaşam girdaba döndüğünde de olanı, olduğu hali ile görebilme, kabul etme ve yoluma devam edebilme gücünü seçme hakkımın olduğunu hatırlamak.

Kuşun diğer kanadı Şefkat ise, özünde, kişinin kendisinin ve diğer canlıların çektiği acının derin farkındalığıyla birlikte bunu hafifletebilmek için istek ve çabasına eşlik eden temel bir iyilik halidir. İnsanlık tarihine baktığımızda üç bin yıldan uzun bir süredir şefkatin insan zihninin en önemli ve ayırt edici özelliklerinden biri olduğu anlaşılmaktadır. ¹

Birçok spiritüel gelenek uzun zamandan beri “iyi oluşumuz” ve “başkalarıyla iyi ilişkiler” kurabilmemiz için şefkatin önemine vurgu yapsa da şefkatin faydalı etkilerinin keşfi çok çok yeni araştırmalara konu oluyor. Şefkatin etkisi görüntüleme sistemlerinde gelişmelerle de paralellik gösteriyor, bugün gelinen noktada mindfulness ve şefkat pratiklerine yatkın kişilerin beyin yapılarının incelenmesi sonucunda elde verilen on binlerce makalenin yazılmasına da vesile oluyor. ² Bu makaleler bize düzenli mindfulness ve şefkat pratiklerinin kişilerin beyin yaşında inanılmaz etki ettiğini gösteriyor. Örneğin düzenli pratik yapan 50 yaşında bir yetişkin ile 25 yaşındaki bir kişinin beyin hücrelerindeki canlılık ve yapılardaki aktiflik tıpatıp benzerlik gösteriyor.

Pema Chödrön; kalbin şefkatle uyanışını çok güzel tanımlar ve burada sizinle bun paylaşmadan duramam: 

“Kalbinize dokunmaya ya da dokundurmaya başladığınızda, kalbinizin derin, engin, dipsiz ve sınırsız olduğunu keşfetmeye başlarsınız. Kalbinizde ne kadar çok yer olduğu kadar, içinin ne kadar sıcak ve yumuşak olduğunu da keşfetmeye başlarsınız.”  Pema Chödrön

Şefkat kelimesinin kökenleri Latinceden gelir. Com – (beraber) ve -pati (acı çekmek) demektir. Şefkat, acıyı anlamak fark etmek ve paylaşmaktır.

Şefkatin hayatımızda yeşermesi için tutuma dayalı bir takım nitelikler gerekir:

1. Arkadaşça bir tutum / sevgi dolu nezaket
2. Şefkat
3. Neşe
4. Ilımlılık / ölçülük

Özetleyecek olursam yaşamlarımızda denge hali için bir bahçıvan gibi aşağıdaki tutum ve yaklaşımları büyütmek, aksi olanları da ayrık otu gibi görüp fark edip bahçemizi temizlememiz gerekir.