DOĞRU SOLUNUM YARARLARI ve KADİM SOLUNUM BİLGİSİ

Ayurveda ve batı tıbbı bugün ortak bir noktada buluşuyor. Yani, düşüncelerimiz, duygularımız, bedenimiz bir bütün olarak işliyor. 3000 – 5000 yıllık kadim bilgelik bunu batı tıbbına göre çok daha önceden biliyor olsa da bugün biz stres, anksiyete, depresyon, evrimle uyumlanamayan günümüz yaşam koşullarının bize getirdiği çeşitli uyumsuzluk problemlerini (hastalıkları) deneyimliyoruz.

Sanskritçede nefes teknikleri “Prayanama”. Prana yaşam gücü, evrenin birincil yaratıcı gücü olarak tanımlanıyor. Prana; akıl, canlılık, yaratıcı bilinç olarak tanımlanıyor.

Sankritçede yama ise uzmanlaşma, ustalaşma, eskime, uzama, genişleme, dizginleme, kontrol anlamlarına geliyor. Pranayama, yaşam gücü konusunda uzmanlaşmak olarak yorumlanabilir. Yaradanın nefesi de diyebiliriz. Prana için kuvvet, güç, canlılık diyebiliriz ve yaşamı da prananın formları olarak düşünebiliriz.

Gelinen noktada görülen o ki kontrollü nefes ve kontrolsüz & bilinçsiz nefes bütünsel sağlık üzerinde çok fark yaratıyor. Kontrollü ve bilinçli nefes aldığımızda neşeli, sağlıklı, yaşamla bağımız bütün, huzurlu, dengeli, umutlu hissederiz. Kontrolsüz ve bilinçsiz nefes ile de gergin, sinirli, depresif, öfkeli, tepkili, huzursuz, dengesiz ve yorgun hissederiz. Nefes bizim yaşam gücümüzdür. Nefesin tüm sistemimizde doğal, kendiliğinden rahat akışı bize sağlığı; aksi ise bize hastalıkları getiriyor.

Yaşam enerjisini içimize almak, yönetmek ve dengede tutmak önemli. Her bir nefes aslında kendimizi, düşüncelerimizi, bedensel duyumlarımızı, davranışlarımızı fark etmek için bir araç. Her nefes yeni bir an, her an yeni bir nefes. Her nefes alışımda yaşamıma yön veriyorum. An içine yerleştikçe dün iyileşiyor, çünkü düşüncelerimi, duygularımı, davranışlarımı ve bedensel duyumları fark ediyorum ve yarınım yaratıcı, özgür ve özgün bir şekilde şu an içinde oluşuyor.

Nefes; bireysel farkındalığımız için kutsal bir araç ve şimdiki an çapası olarak düşünülebilir.

Nefesin akışını izlemek, bize bilinci fark etmeyi ve dengelemeyi öğretir. Odaklanma ve konsantrasyonu artırmamıza yardımcı olur. İçsel huzurumuz arttığı takdirde de hayata şükretmeyi, ilahi kaynağa şükran duymayı öğreniriz.

DOĞRU SOLUNUM YARARLARI

Nefesin sağlımız üzerindeki etkisini incelemeye devam edelim. Biliyoruz ki soluğumuz hava ile içeri aldıklarımız ve dışarı attıklarımız var. Doğru solunum + derimiz vasıtasıyla günlük yaşamın içinde hem fizyolojik hem de çevresel koşullar sebebi ile toksinlerin % 70’ini dışarı atıyoruz. Oksijen seviyesi normal bir kanda virüs, bakteri yaşaması zordur.

Biz nefesle ilk doğduğumuz an tanışırız. Hayat, dış dünyada ilk o nefesle başlar, ilk nefes acıtıcıdır, kordon kesimi itibarı ile ilk nefes sıvıyla dolabilir, bizler için ürkütücü ve travmatik olabilir. Bu sebeple de dışarı çıkar çıkmaz sırtımıza vurulur, ilk nefesi içimize alırız.

Doğumla beraber başlayan nefesle ilişkimiz hayat boyu devam eder. Zorlandığımız anlarda tuttuğumuz nefes, tüm sistemi bloke eder, enerji boşalacak alan bulamaz ve bedende hapis olur. Yıllar içerisinde zorlandığımız anlarda tuttuğumuz nefesler, içimizde bloke olmuş bir kapasite haline gelir. Bu da bizlerin yaşam enerjisini, bütünsel sağlığını, zihinsel faaliyetlerini etkileyen olur. Biz sistemler bütünüyüz ve sizlerin de iyi bildiği gibi sistemin bir noktasında oluşan en ufak değişim sistemin bütününe etki eder.

Doğru solunum, doğru nefes, farkındalıklı nefesin de bütünsel sağlığımıza katkısı burada başlar. Bedenimizdeki blokajların zaman içinde çözülmesine, zihnimize yerleşmiş kısmen doğru olmayan düşüncelerin dönüşmesine, bedenimizin ihtiyacı olan doğru seviyede ve kaliteli havanın da içimize girmesine yardımcı oluruz. Varlığımızın kapasitesini tam kullanır, bağlantılı, huzurlu bir hale geçeriz.

Normalde hava çaba sarf etmeksizin burun deliklerimizden içeri doğal olarak girer ve solunum başlar. Nefesin bedenimiz içinde ilerleyişine dair farkındalığımız yok denecek kadar azdır. Solunum 4 aşamadan oluşur.

SOLUNUM AŞAMALARI

Solunum sistemimize, nefesimize dair farkındalığımız düşük olduğu için çoğu zaman nefesin aşağıdaki aşamalarını odağımızı yönlendirmediğimiz takdirde fark etmeyiz ve hangi zamanlarda hangilerinin daha aktif olduğunu da bilmeyiz.

B.K.S. Iyengar nefesin aşamalarının bedendeki etkisini aşağıdaki şekilde tanımlar.

Nefes alma (pruka): Alınan nefesin uzun, dışarıdan belli olmayan, derin, ritmik ve eşit şekilde alınması
Nefes alma ve verme arasında kimi zaman kısa, kimi zaman uzun nefes tutma, nefesi ayarlama (antara kumbhaka): Alınan nefesin tutulması ile enerji tamamen emilerek kan vasıtasıyla tüm sisteme dağılır.
Nefes verme (recaka): Havanın yavaş yavaş boşaltılması birikmiş toksinlerin dışarı atılmasını sağlar.
Nefes verme ve alma arasında duraklama, nefesi ayarlama (bahya kumbhaka): Nefes verdikten sonra kapasitenize göre duraksayıp beklemek, tüm streslerin atılmasını sağlar.

“Nefes hayattır, sağduyuyla, düşünceli bir şekilde ve açgözlü olmadan soluma sanatı hayatın kendisine sunduğumuz bir şükrandır” B.K.S. Iyengar (dünyanın sayılı yoga eğitmenlerinden biridir).

Duyularımız zihnimizi bilgilendirir ve etrafımızda olan bitene dair bize bilgi verir. Ancak dikkatli olmadığımız takdirde; duyularımız zihnimizi ve bizi kontrol altına alabilir. Kendi hikayelerine sürükleyebilir. Bireyler duyularını yönetmek için zihnini, zihnini yönetmek için nefesini kullanmayı öğrenebilir.

SOLUNUM ORGANLARI

Burun,
Yutak ve gırtlak
Nefes borusu ve bronşlar
Akciğerler ve göğüs kafesi

Bir yetişkin dinlenme halinde dakikada ortalama 16 nefes alır, verir. Her defasında aşağı yukarı yarım litre hava içeri çekilir ve dışarı atılır. Nefes çalışmalarının bazı türlerinde kendimizi zorlayarak dışarı bir buçuk litre daha hava atabilir ve daha derin nefese kendimizi zorlayarak (içimizden 1001, 1002 şeklinde sayarak, 15 sn ve üzerinde içimize hava çekebiliriz) bir buçuk litreye kadar hava alabiliriz. Solunum sığ olduğunda içeri aldığımız ölü havanın yüzdesi o kadar çok olur ki bedende daha çok toksin kalmasına vesile olur.

Kalbimle,

Hande Mistili